قیمت یک تتر (Tether) همواره معادل یک دلار نیست. در واقع قیمت تتر با توجه به شرایط عرضه و تقاضا می‌تواند بیشتر یا کمتر از یک دلار شود. در سطح جهانی، اختلاف قیمت دلار و تتر متاثر از عرضه و تقاضا و ریسک بازار یا ریسک طرف مقابل است. در سطح داخل کشور، عوامل مختلفی وجود دارند که منجر به تفاوت قیمت تتر و دلار می‌شوند. از جمله این عوامل می‌توان به نحوه تهیه تتر توسط صرافی، اختلاف زمانی معاملات تتر و دلار، کارمزدهای متفاوت صرافی‌ها، کارمزدهای متفاوت شبکه، سهولت در خرید و ... اشاره کرد. در ادامه به شرح جزئیات علت بیشتر بودن قیمت تتر نسبت به دلار خواهیم پرداخت.
عرضه و تقاضا، یکی از مهمترین علل تفاوت قیمت تتر و دلار در سطح جهانی است. افزایش تقاضا برای خرید تتر می‌تواند منجر به بیشتر شدن قیمت آن نسبت به دلار و کاهش تقاضا برای خرید تتر، می‌تواند منجر به کمتر شدن قیمت آن نسبت به یک دلار شود. به عنوان مثال، تصور کنید بازار کریپتو رونق گرفته و افراد بسیاری تصمیم می‌گیرند بیت کوین خریداری کنند. همان طور که می‌دانید جفت محبوب بیت کوین در بازار رمزارزها، تتر است (BTC/USDT). در نتیجه معامله‌گران بسیاری به ازای فروش تترهای خود، بیت کوین خریداری می‌کنند.
در این شرایط که میزان فروش تتر افزایش می‌یابد، احتمال افت قیمت آن به زیر یک دلار وجود خواهد داشت. برعکس این شرایط در زمان نزول بازار رمزارزها اتفاق می‌افتد. زمانی که معامله‌گران بیت کوین خود را در ازای دریافت تتر به فروش می‌رسانند. با افزایش تقاضا برای تتر، قیمت آن می‌تواند به بیشتر از یک دلار برسد. با این حال این نوسانات قیمت Tether بسیار اندک هستند اما می‌توانند بر میزان بازدهی معاملات در حجم بالا تاثیر بگذارند.
اگر قیمتUSDT، در سطح جهانی برای مدتی کاهش پیدا کرده و مثلا به 0.99 دلار برسد، معامله‌گرانی که تتر را با این قیمت خریداری می‌کنند، می‌توانند با بازخرید آن، ۱ دلار به دست بیاورند و از این طریق سود اندکی به دست بیاورند. این فرایند به بازگشت قیمت تتر به ۱ دلار کمک خواهد کرد.
یکی دیگر از عللی که موجب می‌شود قیمت دلار و تتر در سطح جهانی، دقیقا نسبت ۱ به ۱ نداشته باشند، ریسک طرف مقابل (Counterparty risk) است. منظور از ریسک طرف مقابل، مقدار ریسک یا احتمالی است که طرف مقابل معامله، تعهدات خود را انجام ندهد. در مبحث پشتوانه تتر، به این مسئله پرداختیم که در خصوص ذخایر دلاری پشتوانه تتر و امکان بازخرید تمام تترها در لحظه، شک و شبه‌های زیادی وجود دارد. بنابراین ریسک طرف مقابل در خصوص تتر به احتمال فروپاشی کل سیستم اشاره دارد. در نتیجه ادارک عمومی نسبت به پشتوانه و امنیت تتر می‌تواند قیمت آن را نسبت به دلار کمتر یا بیشتر کند.
یکی دیگر از دلایل اختلاف قیمت دلار و تتر در سطح کشور، سهولت خرید تتر به صورت آنلاین و شبانه‌روزی است. در حالی که افراد برای خرید دلار کاغذی باید به صرافی‌های فیزیکی‌های مراجعه کنند. همین نکته باعث می‌شود که در برخی مواقع، قیمت تتر بیشتر از دلار شود.
همان طور که می‌دانید، ارزش تتر معادل ۱ دلار است و ارزش دلار در ایران هم وابسته به متغیرهای اقتصاد کلان و نوسانات ریال است. به عنوان مثال در اغلب موارد، هنگامی که حجم نقدینگی در کشور افزایش یافته و به دنبال آن تورم افزایش می‌یابد، نرخ دلار نیز بیشتر می‌شود. از آنجایی که معاملات دلار کاغذی شبانه‌روزی نیست، این نوسانات قیمت ابتدا تاثیرات خود را در تتر نشان می‌دهند.
فرض کنید در ساعت ۸ شب، خبرهایی مبنی بر شروع تنش در خاورمیانه منتشر می‌شود. در این حالت، قیمت تتر که به صورت ۲۴ ساعته در صرافی‌ها در حال معامله است، تغییر می‌کند. دلار کاغذی تا ساعت ۱۰ صبح فردا و شروع به کار صرافی‌ها، تغییری نمی‌کند. این اختلاف زمانی منجر به ایجاد اختلاف قیمت بین تتر و دلار در ایران می‌شود.
اقتصاد کلان، مهمترین دانش مورد نیاز برای سرمایه گذاری در دلار و شناسایی بهترین زمان خرید تتر است. در دوره اقتصاد کلان، این دانش به شکل کاربردی و در قالب مثال‌های ساده به افراد آموزش داده می‌شود. مفاهیمی همچون تولید ناخالص داخلی، تورم، نقدینگی یا عرضه پول، مثلث طلا، نفت و دلار، رکود تورمی، سیاست‌های انقباضی و ... از جمله موضوعات این دوره کاربردی برای سرمایه گذاری به شمار می‌آیند.
کاربرد تتر در انتقال وجه بین‌المللی، یکی دیگر از دلایلی است که منجر به افزایش قیمت تتر نسبت به دلار در ایران می‌شود. از آنجایی که ایران تحریم است و استفاده از بسیاری از سرویس‌های بانکی بین‌المللی برای ایرانیان امکان‌پذیر نیست، خرید تتر محبوبیت بیشتری نسبت به دلار پیدا کرده است. به عبارت دیگر، مردم به جای خرید دلار کاغذی و استفاده از صرافی‌های واسطه برای شارژ حساب آنها به دلار، از تتر به شکل مستقیم استفاده می‌کنند. افزایش تقاضای خرید تتر در ایران به منظور انتقال وجه منجر به افزایش قیمت آن نسبت به دلار می‌شود.
از دیگر علل اختلاف قیمت تتر و دلار، کارمزدی (Exchange fee) است که صرافی‌ها برای انجام معاملات دریافت می‌کنند. این کارمزد، در تمام صرافی‌ها یکسان نیست و همین نکته موجب تفاوت قیمت تتر در صرافی‌ها شده است. معمولا صرافی‌های کوچکتر که نقدینگی کمتری دارند، کارمزد بالاتری برای USDT تعیین می‌کنند اما کارمزد صرافی‌های بزرگتر، کمتر است. با این حال، پیش از خرید تتر باید از میزان کارمزد تتر و نحوه محاسبه آن در صرافی مورد نظر خود مطلع شده و در صورت لزوم آن را با سایر صرافی‌ها مقایسه کنید.
در سطح جهانی، صرافی‌ها معمولا کارمزد USDT را به دو روش کارمزد ثابت و متغیر محاسبه می‌کنند.
از دلایل دیگر تفاوت قیمت دلار و تتر در سطح جهانی می‌توان به تفاوت کارمزد شبکه (Network fee) اشاره کرد. Tether، بلاک چین اختصاصی ندارد به همین دلیل بر بستر چندین بلاک چین مختلف همچون اتریوم، ترون، بایننس اسمارت چین و ... ارائه می‌شود. این مسئله موجب می‌شود تا انتقال تتر با کارمزد شبکه که به آن گس (Gas) نیز گفته می‌شود، همراه باشد.
الف) فناوری بلاک چین: بلاک چین‌هایی که از فرآیند اثبات کار (PoW) استفاده کرده، کارمزد بیشتری نسبت به بلاک چین‌هایی دارند که از فناوری اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند. علاوه بر این برخی تراکنش‌ها به محاسبات پیچیده‌تری نیاز دارند و همین نکته می‌تواند هزینه کارمزد را افزایش دهد.
ب) تراکم شبکه: در اینجا نیز با افزایش تقاضا و بیشتر شدن حجم بالای تراکنش‌ها نسبت به ظرفیت پردازش شبکه، هزینه گس بیشتر می‌شود. منابعی وجود دارند که این امکان را در اختیار افراد قرار می‌دهند تا تراکم شبکه را در بلاک چین‌هایی همچون اتریوم مشاهده کنند. در این صورت افراد می‌توانند زمان نقل و انتقال تتر را در مواقعی که ترافیک شبکه کمتر است با کارمزد کمتر انجام دهند.
در نهایت می‌توان به این نکته اشاره کرد که معمولا با بیشتر شدن کارمزد، سرعت انجام تراکنشات تتر نیز بیشتر می‌شود.
سه مورد از محبوب ترین بلاک‌های چین‌هایی که تتر در بستر آنها ارائه شده و استاندارد توکن آنها در جدول زیر نشان داده شده است.
|
شبکه |
پروتکل USDT |
|
ترون |
TRC-20 |
|
اتریوم |
ERV-20 |
|
بایننس اسمارت چین |
BEP-20 |
در حال حاضر، کارمزد انتقال تتر در شبکه ترون یا TRC-20 کمتر است.
یکی از مهمترین دلایل تفاوت قیمت دلار و تتر در ایران و همچنین تفاوت قیمت تتر در سطح صرافی‌های ایرانی، نحوه تهیه آن است. هنگامی که تترهای صرافی از طریق خرید از کاربران ایرانی فراهم می‌شود، قیمت دلار و تتر اختلاف بسیار اندکی با یکدیگر خواهند داشت. با این وجود، گاهی تتر کمیاب شده و صرافی‌های ایرانی مجبور می‌شوند برای تهیه تتر به صرافی‌های خارجی مراجعه کنند. خرید تتر از صرافی‌های خارجی با حواله ارزی صورت می‌گیرد. از آنجایی که معمولا قیمت حواله دلار بیشتر از دلار در بازار آزاد است، قیمت تتری که این صرافی‌ها عرضه می‌کنند، اختلاف بیشتری با دلار خواهد داشت.
در اغلب موارد، تفاوت قیمت دلار و تتر در سطح جهان حدود 0.00001 تا 0.00002 است. با این حال گاهی شرایطی رخ می‌دهد که مقدار این تفاوت را دستخوش تغییر می‌کند. به عنوان نمونه، می‌توان به فروپاشی اکوسیستم ترا لونا و و استیبل کوین آن USTC در سال ۲۰۲۲ میلادی اشاره کرد. در آن زمان موج بی اعتمادی شدیدی نسبت به ارزهای دیجیتال به وجود آمد و قیمت بیت کوین به 0.94 دلار نیز رسید اما پس از مدت کوتاهی دوباره تعادل ۱ به ۱ تتر و دلار به وجود آمد.
تفاوت قیمت تتر و دلار در ایران (با دلار ۶۰ هزار تومانی) معمولا بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ تومان است. با این حال، قیمت تتر در هر صرافی ایرانی نیز اندکی با دیگری متفاوت است، بنابراین نمی‌توان عدد دقیقی برای این تفاوت عنوان کرد. نکته مهم در این است که در اغلب اوقات، قیمت تتر در ایران بیشتر از یک دلار است.
در این قسمت به بررسی علل تفاوت قیمت تتر و دلار پرداخته و دانستیم که در سطح جهانی به دلایلی همچون عرضه و تقاضا و ریسک طرف مقابل، قیمت تتر ممکن است دقیقا معادل ۱ دلار نباشد. علاوه بر این، در سطح داخلی نیز عواملی همچون شرایط اقتصادی و اختلاف زمانی میان معاملات تتر و دلار کاغذی، استقبال بیشتر از تتر به علت کاربرد در انتقال وجه بین‌المللی و کارمزدهای متفاوت صرافی‌ها موجب اختلاف قیمت میان دلار و USDT می‌شوند.
جهت آشنایی با سایر موضوعات مرتبط با دلار و تتر از مقالات زیر استفاده کنید.
از جمله دلایلی که منجر به بیشتر شدن قیمت تتر نسبت به دلار می‌شوند، می‌توان به مواردی همچون تقاضای بیشتر برای خرید تتر، اختلاف زمانی معاملات تتر و دلار کاغذی، متفاوت بودن کارمزد تراکنش در صرافی‌های مختلف، کاربرد بالا در انتقال وجه بین‌المللی و سایر مواردی که در متن مقاله شرح داده شده‌اند، اشاره کرد.
خرید دلار و تتر هر دو مزایا و معایب خاص خود دارند. در این میان، سهولت خرید تتر بیشتر از دلار کاغذی است و محدودیت‌های زمانی و حجمی دلار را ندارد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص سرمایه گذاری در دلار یا تتر به این قسمت مراجعه کنید.
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
